لیست غذاهای دیر هضم و زود هضم (مصلحات و تدابیر طب سنتی)
لیست غذاهای دیر هضم و زود هضم
-
“مواد غذایی غنی از کربوهیدراتهای زودهضم مانند قندهای ساده، شکر، آرد سفید و برنج سفید به سرعت هضم و جذب میشوند، معده را زودتر تخلیه میکنند و منجر به احساس گرسنگی سریعتر میگردند؛ در حالی که کربوهیدراتهای دیرهضم مانند حبوبات، غلات کامل، جو، جو دوسر و برنج قهوهای به دلیل محتوای فیبر بالا و ساختار پیچیدهتر، آهستهتر هضم میشوند، سیری پایدارتری ایجاد کرده و برای کنترل وزن و سلامت متابولیک مفیدتر هستند.”
🍽️ تفاوت غذاهای زود هضم و دیر هضم در طب نوین و سنتی
-
غذاهای زود هضم (لطیف در طب سنتی):
– مثالها: زرده تخممرغ عسلی، ماهی، نان گندم، سیب، انار، کاهو، سوپهای آبکی .
– ویژگی: فیبر و چربی کم، بافت نرم، جذب سریع در دستگاه گوارش.
– کاربرد: مناسب دوران نقاهت، فعالیت فکری زیاد، یا افراد با سیستم گوارش حساس .
-
غذاهای دیر هضم (غلیظ در طب سنتی):
– مثالها: گوشت گوساله، لبنیات پرچرب، فستفود، غذاهای سرخکردنی، حبوبات، غلات سبوسدار (جو، برنج قهوهای)
– ویژگی: فیبر بالا، چربی زیاد، مولکولهای پیچیده (پروتئینها و چربیها).
– کاربرد: تأمین انرژی پایدار، مناسب ورزشکاران، اما ممکن است باعث تجمع سموم در بدن شود .
⏱️ زمان هضم گروههای غذایی
-
| گروه غذایی | زمان هضم تقریبی | مثالها |
| میوهها | کمتر از ۱ روز | هندوانه، انگور، مرکبات |
| سبزیجات | ۱-۲ روز | کلم بروکلی، هویج، اسفناج |
| پروتئینها | ۲ روز | گوشت قرمز، تخممرغ نیمرو |
| چربیها | بیش از ۲ روز | غذاهای سرخکردنی، بستنی |
| کربوهیدراتها| ۱-۳ ساعت | برنج سفید، نان بدون سبوس |
🌿مصلحات طب سنتی برای بهبود هضم
-
غذاهای دیر هضم اغلب نیاز به مصلح (ترکیبات اصلاحکننده اثر) دارند:
1. حبوبات:
– مصلح: زیره، شوید، آویشن .
– دلیل: کاهش نفخ و گاز معده.
2. غذاهای سرخکردنی:
– مصلح: آبلیمو یا سرکه سیب.
– دلیل: کاهش سنگینی و چربی .
3. لبنیات پرچرب:
– مصلح: زنجبیل یا دارچین.
– دلیل: بهبود هضم و جلوگیری از تولید بلغم .
4. گوشت قرمز:
– مصلح: ادویههای گرم مانند فلفل سیاه یا رازیانه.
🔬 تدابیر علمی و طب سنتی برای هضم بهتر
-
1. ترتیب خوردن غذا:
– ابتدا غذاهای زود هضم (مثل سوپ) سپس غذاهای دیر هضم مصرف شود .
-
2. پرهیز از نوشیدنیهای سرد:
– آب یخ هضم را مختل میکند؛ نوشیدنیهای گرم مثل چای زنجبیل یا بابونه توصیه میشود .
-
3. جویدن کامل غذا:
– لقمههای کوچک و جویدن ۲۰-۳۰ بار در هر وعده .
-
4. وعدههای کوچک و مکرر:
– ویژه سالمندان: ۵-۶ وعده در روز با حجم کم .
-
5. پختن سبزیجات نفاخ:
– کلم بروکلی و گل کلم پختهشده، ترکیبات گاززا را خنثی میکند .
-
6. مصرف فیبر متعادل:
– افزایش تدریجی فیبر در رژیم برای جلوگیری از نفخ .
-
7. زمانبندی غذا خوردن:
– پرهیز از غذاخوردن پس از غروب آفتاب به دلیل کاهش آنزیمهای گوارشی .
👵توصیههای ویژه برای سالمندان
-
– غذاهای مناسب:
– زود هضم: پوره سیبزمینی، سوپ جو، تخممرغ آبپز، موز رسیده .
– دیر هضم اصلاحشده: حبوبات پختهشده با زیره و شوید.
-
– تدابیر کاربردی:
– پخت غذا تا نرمی کامل (مثل خورشهای رندهشده).
– مصرف آب نارگیل یا دانه چیا برای بهبود حرکات روده .
– پرهیز از پیاز خام، غذاهای پرادویه و مرکبات اسیدی .
🧪 تفاوت کربوهیدراتهای زودجذب و دیرجذب
-
– زودجذب: قند خون را سریع بالا میبرند (نان سفید، شکر) → مناسب ورزشکاران پس از فعالیت شدید .
-
– دیرجذب: قند خون را تثبیت میکنند (جو دوسر، عدس، سبزیجات غیرنشاستهای) → مناسب دیابت و کنترل وزن .
💎 نتیجهگیری کلیدی
-
تعادل بین غذاهای زود هضم و دیر هضم + استفاده از مصلحات، پایه سلامت گوارش است. سالمندان با تمرکز بر غذاهای نرم، پخته و کمحجم، و رعایت تدابیر طب سنتی (مثل مصرف زنجبیل و پرهیز از شبخوری) میتوانند هضم بهتری داشته باشند.
-
هشدار: در بیماریهای گوارشی (مثل IBS یا رفلاکس)، حتماً با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید .
-
منابع علمی و طب سنتی این محتوا بر اساس مستندات مرکز تحقیقات گوارش و متابولیسم دانشگاه تهران و متون معتبر طب سنتی ابنسینا بازبینی شدهاند.
- ❌اگر از لیست غذاهای دیر هضم و زود هضم (مصلحات و تدابیر طب سنتی) لذت بردین برای حمایت ، اینستاگرام مارا دنبال کنید ❌
-
👈روی متن بزن فالو کن (عطاری فندق)👉